Türkiye’ nin ilk bilgisayarı ve bilgisayar programcısını tanıyacağız. Aynı zamanda ilk bilgisayar hakkında hangi kurumda ne amaçla kullanıldığı ve temel özellikleri gibi bilgiler paylaşacağız.
Türkiye’ nin ilk Bilgisayarı
Türkiye’ nin ilk bilgisayarı IBM marka 650 Model-I Bilgi İşlem Sistemi’ dir. IBM (Internationel Business Machiness) tarafından üretilen bu bilgisayar 1960 yılında Türkiye’ ye getirilmiş ve kullanılmaya başlanmıştır.
Avrupa’ ya gelen (ABD’den) 650 Model bu ilk bilgisayar aynı zamanda Orta Doğu ve Balkanlar‘ da kullanılan ilk bilgisayardır. IBM’ in 1953 yılında üretmeye başladığı 650 ilk 5 yılda 10 adet üretilebilmiş ve dönemin en güçlü bilgi işleme makinesidir. Makinenin ağırlığı yaklaşık 3.6 ton ve kapladığı alan yaklaşık 300 metrekaredir.
Türkiye’ nin İlk Bilgisayar Programcısı
Türkiye’ nin ilk bilgisayar programcısı N. Kaya Kılan IBM 650 Karayolları için Türkiye’ ye getirilmeden hemen önce bilgisayar ve programcılıkla tanışmış. Biraz tesadüfi olan bu tanışma onun Türkiye’ ye gelen ilk bilgisayarı kullanan kişi olmasına vesile olmuş ve tüm hayatını yeni yeni gelişmekte olan bu konu üzerinde çalışmalarla geçirmiş.
Halen Başkent Üniversitesi Mühendislik Fakültesi Bilgisayar Mühendisliği bölümünde öğretim görevlisi olarak çalışmaktadır. Kaya Kılan bir dönem Türkiye Bilişim Derneği’nde Başkanlık görevini yürütmüştür. 1975 yılında yayınlanan Fortran Programlama Dili isimli kitabı yazmıştır.
Türkiye’ nin ilk Bilgisayarı Nerede Kullanıldı?
Türkiye’ nin ilk bilgisayar IBM 650 bugünkü adı Karayolları Genel Müdürlüğü olan Karayolları Umum Müdürlüğü kurumunda kullanılmıştır. 1957 yılında yapılan anlaşma sonucu 1960 yılında Ankara’ da kurulmuştur.
Karayolları’ nda çeşitli proje hesaplamaları ve verimlilik ile standartlara uyumluluk amacıyla kullanılmıştır. Ankara Balgat’ ta bulunan yonca yaprağı tabir edilen kavşağın hesaplamaları IBM 650 ile gerçekleştirilmiştir.
Türkiye’ ye Gelen ilk Bilgisayarın Temel Özellikleri
Güç kaynağı, ana işlem birimi, kart delici-okuyucu ve hesaplayıcı-yazıcı biriminden oluşan IBM 650’ nin teknik özellikleri şöyle;
- Dakikada 78000 toplama-çıkarma, 5000 çarpma ve 138000 mantıksal karar verme kapasitesi,
- Delikli kartlar ile bilgi girişi yapılması,
- Kontrol panelleri ile delikli kart irtibatı,
- Birinci nesil ve lambalı olması,
- 10 karakter ve 1 işaretten oluşan 2000 kelimelik Tambur hafıza,
- Fortran ve Assemler programlama dillerinin kullanımı…
